Deepfake

De oplossing

Soms willen personen met een persoonlijk of gevoelig verhaal niet herkenbaar in beeld komen. Denk aan klokkenluiders, getuigen, slachtoffers van misdrijven etc. Het anonimiseren van deze mensen door het 'blurren' van een gezicht of iemand alleen in silhouet te laten zien, zijn dan veel gebruikte methoden. Maar deze methoden hebben ook nadelen...

• Ten eerste lijkt het alsof de persoon wat te verbergen heeft, zijn/haar verhaal wordt sneller gezien als 'ongeloofwaardig' of zelfs 'verdacht'.
• Daarnaast gaat het ten koste van de impact van het verhaal. Wanneer je iemand niet in de ogen kunt kijken en zijn of haar mimiek niet kunt zien is dat een serieuze belemmering in de communicatie. Ogen en gezichtsuitdrukking zorgen voor identificatie en inlevingsvermogen. Juist bij kwetsbare en persoonlijke verhalen is dit van groot belang.

Deepfake-technologie biedt een kans om deze problemen te omzeilen door gezichten van personen in video’s te veranderen zonder dat de gelaatsuitdrukking verloren gaat.

Deepfakes zijn beelden, geluiden en teksten die door kunstmatige intelligente software worden gecreëerd. Slimme software wordt dan gebruikt voor het maken of manipuleren van beelden, geluid en teksten. Dat noemen je ook wel ‘deepfakes‘. De bekendste deepfakes zijn waarin het gezicht van de ene persoon wordt verwisseld met dat van een (bekende) ander. 

Waar deze techniek met name bekend is geworden door het negatief gebruik ervan, ziet EO veel mogelijkheden voor positieve toepassingen. Personen die niet herkenbaar in beeld mogen komen, kunnen hiermee namelijk onherkenbaar gemaakt worden en toch een levensecht gezicht behouden. Dit heeft volgens de makers een duidelijk positieve invloed op de impact van het verhaal ten opzichte van technieken als blurren of silhouetten, wat afstand tot het personage creëert en zelfs criminaliserend kan werken (dat mensen onbedoeld verdacht gemaakt worden).

De maker

Wie ben jij?
Ik ben Fraukje en ben als projectleider verantwoordelijk voor het innovatie team van de EO. Dit team bedenkt nieuwe concepten voor zowel tv als andere platformen. 

Hoe ben je op dit idee gekomen?
We lopen er regelmatig tegenaan dat we bepaalde programma’s niet kunnen maken omdat het onherkenbaar in beeld brengen verplicht is. In een gevangenis is dat bijvoorbeeld het geval, terwijl je ook geen programma kunt maken waarbij iedereen in beeld geblurd is.

Ook maken we regelmatig programma’s waar gasten wel hun verhaal willen doen, maar niet herkenbaar in beeld willen komen – denk aan Jojanneke uit de Prostitutie.

We hopen dat deepfake het mogelijk maakt voor mensen om wel hun verhaal te doen, en we tegelijkertijd ook tv kunnen maken waarin we zo min mogelijk blurren.

Waarom is jouw idee vernieuwend?
We zijn deepfake video’s gewend die gemaakt zijn vanuit één vast camerastandpunt. Er is nog nooit onderzocht of deepfake ook werkt als de camera meebeweegt. Bijvoorbeeld als deze een persoon volgt terwijl hij door een huis heenloopt.

Waar ben je zelf het meest nieuwsgierig naar?
We weten dat de techniek beschikbaar is, maar het is de vraag of makers (en gasten) er voldoende vertrouwen in hebben om het aan te durven. We kunnen pas in de laatste montages zien of iemand voldoende anoniem is, en dan is er eigenlijk geen backup meer mogelijk.